W jaki sposób organizacja staje się odpowiedzialna za korupcję?

 

W wielu jurysdykcjach firmy mogą ponosić odpowiedzialność za czyny zabronione zagrożone karą. Odpowiedzialność taka może powstać na szereg sposobów:

 

• Ze względu na działania kadry kierownicza lub pracowników. Firma może ponosić odpowiedzialność karną ze względu na czyn korupcyjny popełniony przez członka kadry kierowniczej lub pracownika, jeśli działał on w ramach pełnionych obowiązków służbowych. Dlatego też pracownik odpowiedzialny za przygotowanie dokumentacji robót w imieniu firmy przedłoży fałszywą dokumentację innej organizacji w ramach uzasadnienia roszczenia płatniczego firmy, firma ta (a także pracownik) mogą ponosić odpowiedzialność za oszustwo. Jeśli dyrektor firmy zdecyduje się wręczyć łapówkę w związku z prowadzoną przez firmę działalnością, wówczas firma (a także dyrektor) może ponosić odpowiedzialność za łapówkarstwo.

 

• Ze względu na działania pośredników. Firma może ponosić odpowiedzialność karną za czyny korupcyjne osoby lub organizacji wyznaczonej do występowania w imieniu firmy, jeśli czyn korupcyjny popełniony został w czasie takiego występowania. Może się tak zdarzyć, jeśli pośrednik wyznaczony przez firmę wręczy łapówkę osobie trzeciej celem nakłonienia jej do przyznania kontraktu firmie.

 

• Ze względu na działania spółek powiązanych lub partnerów biznesowych. Firma może ponosić odpowiedzialność za czyn korupcyjny popełniony przed spółkę zależną lub powiązaną, partnera w spółce joint-venture lub partnera konsorcjum, podwykonawcę lub dostawcę, jeśli czyn korupcyjny mógł przynieść korzyść prowadzonej przez firmę działalności. Odpowiedzialność taka może powstać w sytuacji, w której firma autoryzowała, zatwierdziła, pozostawiła bez konsekwencji lub nie zareagowała na korupcję. Może się tak zdarzyć, jeśli podwykonawca wyznaczony przez firmę wręczy łapówkę osobie trzeciej celem nakłonienia jej do przyznania kontraktu firmie (czego skutkiem jest również zawarcie umowy podwykonawstwa z podwykonawcą).

 

Celowy brak reakcji (lub „przymykanie oka”) ma miejsce w sytuacji, w której osoba na stanowisku kierowniczym (jak np. dyrektor firmy) podejrzewa istnienie ryzyka korupcji w odniesieniu do operacji gospodarczej, w którą firma jest zaangażowana, jednak celowo unika sprawdzenia sytuacji i podjęcia uzasadnionych działań prewencyjnych. W takich sytuacjach, nawet jeśli kierownikowi nie powiedziano wyraźnie, że (na przykład) partner biznesowy wręcza łapówki, które mogą przynieść korzyść firmie, sąd może wynieść, iż kierownik musiał wiedzieć, że łapówka zostanie prawdopodobnie wręczona. Wnioski takie mogą pojawić się w sytuacji, w której okoliczności mogą doprowadzić do zwolnienia kierownika (na przykład w sytuacji, w której prowizja agencyjna istotnie odbiega od uzasadnionego zakresu usług, które pośrednik ma świadczyć). Ważne jest zatem, aby menedżerowie podejmowali odpowiednie działania, podejrzewając korupcję lub jej ryzyko, związane z działalnością firmy, jak również podejmowali odpowiednie kroki mające na celu zapobieganie lub przerwanie korupcji. Jeśli tego nie uczynią, brak działania z ich strony może spowodować, iż wraz z firmą staną się odpowiedzialni za korupcję.